แม้ว่าเรื่องความตายไม่เป็นจุดศูนย์กลางในพระคัมภีร์ แต่พระคัมภีร์ก็มีคำสอนเรื่องความตายอยู่บ้าง ชาวยิวในสมัยโบราณตระหนักถึงคุณค่าของชีวิตในโลกนี้มากกว่าที่จะคำนึงถึงความตายและชีวิตหน้า ดังนั้น เพื่อที่จะศึกษาข้อความในพระคัมภีร์เกี่ยวกับความตาย เราควรทำความเข้าใจความหมายของคำว่า “ชีวิต” ตามความคิดของชาวยิวเสียก่อน จิตสำนึกของชาวยิวเรื่องคุณค่าของชีวิตทำให้พระคัมภีร์ยืนยันถึงความหวังต่อการมีชีวิตยืนยาวอยู่ในโลกนี้ ดังที่ข้อความในหนังสือปัญญาจารย์กล่าวไว้
“ส่วนคนใดที่มั่วสุมอยู่กับคนที่มีชีวิต คนนั้นก็มีความหวังใจได้ ด้วยว่าสุนัขที่เป็นก็ยังดีกว่าสิงห์ที่ตายแล้ว” (ปญจ 9:4)

1.1 ชีวิตมนุษย์ในทัศนะของชาวยิว
ชาวยิวเชื่อว่าการมีชีวิตอยู่บนโลกนี้เป็นพระพรของพระเจ้า “สวรรค์เป็นสวรรค์ของพระเจ้า แต่พระองค์ประทานแผ่นดินให้แก่มนุษย์”(สดด 115:16) ชีวิตเป็นเรื่องราวที่เห็นได้และเข้าใจได้ตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย ชีวิตผูกติดกับร่างกาย ดังนั้น ถ้าลมหายใจหยุดลง ชีวิตบนโลกนี้ก็สิ้นสุดลงด้วย “เมื่อพระองค์ทรงเอาลมหายใจไป มนุษย์ก็ตายและกลับเป็นฝุ่นดิน” (สดด 104:29) “ถ้าพระเจ้าทรงรับจิตของพระองค์กลับคืนสู่พระองค์ และทรงรวบรวมลมหายใจของพระองค์กลับมาสู่พระองค์ เนื้อหนังทั้งสิ้นก็จะพินาศไป และมนุษย์ก็จะกลับไปเป็นฝุ่นดิน” (โยบ 34:14-15)
ชีวิตที่สมบูรณ์ เป็นดังพละกำลังที่แข็งแรง แต่โรคภัยไข้เจ็บ ความแก่ชรา และ การพักผ่อนค่อยๆทำให้เสื่อมสมรรถภาพลง มนุษย์จะบรรลุถึงชีวิตที่มีคุณภาพสูงสุด ต่อเมื่อเขาดำเนินชีวิตพร้อมกับพระเจ้าในหมู่คณะของผู้ที่มีความเชื่อ และหวังว่าจะมีชีวิตเช่นนี้ไปจนถึงวัยชรา “จงนับถือบิดามารดา เพื่อท่านจะได้มีอายุยืนอยู่ในแผ่นดินที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านประทานให้ท่าน” (อพย 20:12) “ท่านทูลขอชีวิต และพระองค์ก็ประทานชีวิตที่ยืนนานตลอดไป” (สดด 21: 4) “พระยาห์เวห์ทรงเป็นชีวิตและความรอดพ้นของข้าพเจ้า ข้าพเจ้าจะกลัวผู้ใดเล่า พระยาห์เวห์ทรงเป็นพละกำลังของข้าพเจ้า”(สดด 27)
พระเจ้าทรงตั้งชีวิตและความตายไว้ต่อหน้ามนุษย์ (เทียบ ฉธบ 30:15) ความตายไม่ได้กีดขวางการมีชีวิต แต่เป็นเพียงวาระสุดท้ายของขบวนการการมีชีวิตอยู่บนแผ่นดินโลกเท่านั้น คือพลังแห่งชีวิตที่ลดลงจนถึงขั้นต่ำสุด
ดังนั้นสภาพของคนตายจึงอยู่ในที่ที่เรียกว่า “แดนผู้ตาย” หรือ “แดนมรณะ” (Sheol) หมายถึงชีวิตที่อยู่ขั้นต่ำสุด ความเข้าใจเช่นนี้เราพบได้ในบทภาวนาของกษัตริย์เฮเซคียาห์ขณะประชวรว่า “ข้าพเจ้ากล่าวว่า เมื่อชีวิตของข้าพเจ้ามาถึงวัยกลางคน ข้าพเจ้าจะต้องจากโลกนี้ไป และถูกมอบไว้ที่ประตูแดนผู้ตายตลอดชีวิตบั้นปลายของข้าพเจ้า ข้าพเจ้าจะไม่เห็นพระยาเห์เวห์อีก ในแผ่นดินของผู้มีชีวิต” (อสย 38:10-11)
พระเจ้าทรงกำหนดเวลาให้มนุษย์แต่ละคนมีชีวิตอยู่บนโลก “มีฤดูกาลสำหรับทุกสิ่ง และมีเวลาสำหรับกิจการทุกอย่างภายใต้ท้องฟ้า มีเวลาเกิด มีเวลาตาย มีเวลาปลูก และเวลาถอน” (ปญจ 3:1-2) “พระองค์ทรงทำให้สรรพสิ่งงดงามตามเวลาของมัน” (ปญจ 3:11) เวลาของมนุษย์จะประเสริฐ ถ้าเขามีความสัมพันธ์ที่ดีกับพระเจ้า “ความยำเกรงพระยาห์เวห์ จะทำให้ชีวิตยืนนาน แต่ปีของคนชั่วร้ายนั้นจะสั้นลง” (สภษ 10:27)

ชาวยิวคิดว่า ถ้ามนุษย์มีเวลาเป็นของตนเอง พระเจ้าก็ต้องมีเวลาเป็นของพระองค์เช่นเดียวกัน เช่นเวลาในการสร้างโลก (เทียบ ปฐม 1:1-2:4) เวลาของพระเจ้ามีก่อนเวลาอื่นๆและกำหนดเวลาของผู้อื่น “วันเป็นของพระองค์ คืนก็เป็นของพระองค์ พระองค์ทรงสร้างแสงสว่างและดวงอาทิตย์” (สดด 74:16) “พระองค์ทรงเปลี่ยนเวลาและฤดูกาลต่างๆ” (ดนล 2:21) “ในเวลาที่เราโปรดปราน เราก็ตอบท่าน” (อสย 49:8) “ข้าแต่พระยาห์เวห์ ข้าพเจ้าอธิษฐานทูลพระองค์ สำหรับเวลาที่พระองค์โปรดปราน” (สดด 69:13)
พระเจ้าทรงกำหนดขอบเขตของกาลเวลาให้แก่มนุษย์แต่ละคน “พระยาห์เวห์ตรัสว่า 'จิตของเราจะไม่อยู่กับมนุษย์ตลอดไป เพราะเขาเป็นเพียงสิ่งอ่อนแอ ชีวิตของเขาจะจำกัดเพียงร้อยยี่สิบปี’” (ปฐก 6:3) ชีวิตที่สมบูรณ์คือ ชีวิตที่ยืนยาวเช่นนี้ ดังภาพนิมิตที่ประกาศกอิสยาห์ได้เห็นเมื่อพระเจ้าทรงฟื้นฟูประชากรของพระองค์และโลกของเขา “ที่นั่นจะไม่มีทารกที่มีชีวิตเพียงสองสามวันหรือคนแก่ที่มีอายุไม่ครบกำหนด ผู้ที่มีอายุเพียงหนึ่งร้อยปีนับว่ายังเป็นเด็ก แต่ผู้ที่มีอายุไม่ถึงหนึ่งร้อยปีจะนับว่าเป็นผู้ที่พระเจ้าทรงสาบแช่ง” (อสย 65:20)
เราสามารถสรุปได้ว่า ความเข้าใจทางเทววิทยาของชาวยิวเรื่อง“ชีวิต” คือ ชีวิตเป็นพระพรของพระเจ้า แต่เนื่องจากมนุษย์มีขอบเขตและความอ่อนแอ เขาจึงต้องยอมรับว่าชีวิตของตนมีขีดจำกัด มีทั้งความสุขและความทุกข์ ชีวิตจะมีความหมายเมื่อเขายอมรับความเป็นจริงนี้ มนุษย์ยอมรับชีวิตฉันใด ก็จะต้องยอมรับความตายฉันนั้น เขาจะต้องยอมรับว่าชีวิตของตนเป็น ธรรมล้ำลึกของพระเจ้า เพราะว่าวิธีการของพระองค์อยู่เหนือสติปัญญาของมนุษย์เกินที่จะเข้าใจได้ บทภาวนาของโยบสรุปถึงการยอมรับเช่นนี้อย่างดี “ข้าพเจ้ามาจากครรภ์มารดาตัวเปล่า และข้าพเจ้าจะกลับไปตัวเปล่า พระยาห์เวห์ประทาน และพระองค์ทรงเอากลับคืน ขอถวายพระพรแด่พระนามของพระยาห์เวห์” (โยบ 1:21)